Door Jelmer de Jong

Bekijk profiel
VENTILATIE

beng maar de puntjes moeten nog op de i

Op 1 januari is BENG dan eindelijk van start gegaan. In berekeningen valt op dat BENG 1,2 en 3 relatief gemakkelijk kunnen worden gehaald ; wel moet bijvoorbeeld het dak groot genoeg zijn voor het aantal toe te passen PV-panelen. De grootste uitdaging zit echter in het voldoen aan de grenswaarde voor opwarming van de woning; de TOjuli. Naast de haalbaarheid van de TOjuli eis van 1,2 doemt ook de vraag op: worden bepaalde eigenschappen van installaties wel correct gewaardeerd?
WTW

Ventilatie met warmteterugwinning (WTW) en TOjuli

Voor ventilatie met warmteterugwinning kan op deze vraag in relatie tot TOjuli eenduidig nee geantwoord worden! De overheid is hiervan op de hoogte en nog een keer aan zet. Het is niet tijdig gelukt “koudeterugwinning” over de warmtewisselaar van een ventilatiesysteem met WTW in de bepaling van de grenswaarde op te nemen. Het afkoelen van toegevoerde warme buitenlucht op hoogzomerse dagen met minder warme binnenlucht over de warmtewisselaar draagt bij aan het minder sterk opwarmen van de woning in de zomer en wordt nu nog niet gewaardeerd. De verwachting is wel dat deze tekortkoming in het 1e kw van dit jaar wordt opgelost.

Nieuwe kwaliteitsverklaringen ventilatietoestellen
Aan de BENG-rekenmethodiek volgens de NTA 8800 is ook de overgang naar de Europese testmethode voor ventilatietoestellen gekoppeld (De EN13141 serie normen). Daardoor vervallen bestaande kwaliteitsverklaringen van toestellen volgens de NEN5138. De Europese testmethode voor WTW-toestellen wijkt op meerdere punten af van de huidige NEN5138. Zo is het thermisch rendement bepaalt bij 70% van de maximale toestelcapaciteit (was 60%) en zijn er strengere eisen t.a.v. de ventilatiebalans. De daardoor noodzakelijke nieuwe kwaliteitsverklaringen zijn nog niet allemaal door CRG verwerkt en daardoor pas deels in de BENG rekensoftware opgenomen. Daarom bestaat voorlopig de mogelijkheid het thermisch rendement en het opgenomen vermogen handmatig in te vullen. Ook op dit punt moet dus nog een stap gezet worden.

Meer functionaliteiten van ventilatie in BENG gewaardeerd
In BENG wordt er bij toepassing van Constant Flow, waarbij de ventilatiebalans altijd gegarandeerd is, een positieve correctie op de forfaitaire praktijkrendementsfactor toegepast. Deze eigenschap die Brink al tientallen jaren op de WTW toestellen heeft vindt nu navolging op de markt.

In de NTA 8800 is nu ook opgenomen dat moet worden aangetoond dat een toestel de automatische vraagsturing overruled bij een geopende bypass wanneer “automatische passieve koeling” in de BENG-berekening wordt geclaimd. We hebben deze functionaliteit voor alle toestellen in onze kwaliteitsverklaringen opgenomen. Als laatste item wil ik nog een belangrijk punt toevoegen welke vanuit de NTA8800 gewoon toepasbaar is maar (voorlopig) vanuit een recente aanpassing in het Bouwbesluit - eisen aan technische bouwsystemen - wordt geblokkeerd.  

FLAIR-RANGE

SYSTEEMEISEN

Eisen aan technische bouwsystemen

Redelijk bekend is inmiddels de eis voor een temperatuurregeling per verblijfsruimte of verblijfsgebied. De onduidelijkheid welk type regeling nu wel of niet werd toegestaan is met een nieuwe publicatie in de Staatskrant (juli 2020) met daarbij een verwijzing naar Europese regelklasses grotendeels weggenomen.

Minder bekend dan deze temperatuurregeling zijn de systeemeisen aan technische bouwsystemen. Voor bijvoorbeeld de woningbouw worden er eisen gesteld aan het individuele systeemrendement voor ruimteverwarming, ruimtekoeling en warm tapwater. Zelf wil ik op het deel ruimteverwarming in gaan.

consequenties

Consequenties voor fabrikanten

Als fabrikant van elektrische-, indirect- en gasgestookte luchtverwarmers kregen we hiermee te maken. Wat nog lange tijd onduidelijk was, is dat de consequentie van de eis aan het systeemrendement voor ruimteverwarming betekende dat er een verbod op elektrische verwarming is. Iets wat de overheid zich niet of onvoldoende heeft gerealiseerd en door een bekend ingenieursbureau onder de aandacht van de overheid gebracht is. Daarbij is er nog wel een onderscheid tussen verwarmen met een systeem en een lokale verwarming met een toestel.   

Technische bouwsystemen voor ruimteverwarming versus lokale verwarming
Het betreft hier eisen die gesteld worden aan technische bouwsystemen. Lokale elektrische verwarming met een toestel met een eigen regeling vallen hier niet onder en zijn energetisch door Ecodesign wetgeving afgedekt. Dit betekent dat een volledig elektrische verwarming van een woning met lokale toestellen wel is toegestaan maar met een verwarmingssysteem niet. Een vreemde situatie, vind je ook niet?

oplossing

Oplossing in de maak

Een volledig elektrische luchtverwarmer wordt aangemerkt als technisch systeem voor ruimteverwarming en voldoet op dit moment niet helemaal aan de eis voor het systeemrendement. Er wordt vanuit de overheid onderzoek gedaan om dit punt op te lossen. Gedacht kan worden aan een ontheffing wanneer bijvoorbeeld aan een nog lagere BENG1 eis wordt voldaan. Aantoonbaar kan namelijk in zeer energiezuinige woningen een economisch zeer interessant alternatief geboden worden met elektrische verwarming.

Zo zie je maar; we zijn er nog niet. De puntjes moeten overduidelijk nog op de i….